Van papier naar computer

In mijn boekenkast staat een grote gele multomap. Daarin zit het Geslachtsregister van de Familie Lautenbach, opgesteld door mijn vader Anton Lautenbach. Het bevat de rechte lijn vanaf onze stamvader Jacobus Lautenbach tot Tiemen Lautenbach (1837-1915), de grootvader van mijn vader. Vanaf deze Tiemen volgen al zijn afstammelingen, de naaste familie van mijn vader.

Serie stamboomonderzoek deel 8: Vastlegging van het resultaat

De typemachine waarop het geslachtsregister is getypt
De typemachine waarop het geslachtsregister is getypt

Wanneer is dit stuk opgesteld? Dan kijk ik naar wie er in genoemd worden. De jongste Lautenbach in deze gegevens is Anouk, geboren op 10 juni 1976. De eerstvolgende nakomelingen van Tiemen zijn de tweeling Sebian Kamile en Lilith Symosa, geboren op 31 mei 1979. Zij staan niet vermeld, het stuk is dus tussen 1976 en 1979 opgesteld.

Anton had meer gegevens, maar dacht dat deze directe lijn het meest interessant was voor zijn kinderen. Ook wat gegevens van zijn moeder en van de vader van mijn moeder heeft hij in deze map opgenomen, want daar was hij toen ook al mee bezig.

Alles op papier

Deze oudste informatie die ik heb gekregen is volledig op papier verzameld. Hoe mijn vader precies te werk is gegaan kan ik niet meer achterhalen. Zijn oudste aantekeningen heeft hij niet bewaard, ik heb ze niet in zijn archief aangetroffen. Maar hij is ongetwijfeld begonnen met aantekeningen in een schriftje of zo: wat hij al wist, welke brieven hij geschreven had en wat hij ontdekt had.

Dat wordt natuurlijk al snel onoverzichtelijk. De volgende stap is dan het maken van gezinsbladen. Zo is het getypte stuk in de gele map opgebouwd. Zo’n papieren archief wordt doorlopend bijgewerkt en aangevuld op basis van nieuwe vondsten. Met al die geschreven aanvullingen is het handig om af en toe een blad opnieuw te typen zodat het er weer overzichtelijk uitziet. Vanaf 1944, toen Anton zijn eerste brief verstuurde tot begin jaren 90 heeft hij zo gewerkt.

En dan komt de computer

Handleiding van Haza-Data
Handleiding van Haza-Data

In de bestuursvergadering van 8 april 1989, de derde van onze Stichting die toen in oprichting was,  wordt gesproken over standaardisatie van de gegevens: ‘Alles in een computer wordt zijdelings genoemd’ vermelden de notulen. Jacob en Anton gaan eerst maar eens hun gegevens vergelijken.

Jacob is het meest voortvarend: in oktober 1989 meldt hij dat hij een computer heeft gekocht. Een jaar later heeft Jacob een genealogisch programma gevonden dat hij gaat uitproberen. Weer een vergadering later demonstreert hij het programma Haza-Data aan het bestuur. Anton heeft dan inmiddels ook een computer en een Haza-Data licentie.

In de bestuursvergadering van 2 oktober 1993 wordt besloten dat het bestand van Jacob de bron zal zijn voor het familieboek, het bestand van Anton is privé. Ook belangrijk: onder de bestuursleden worden af en toe uitdraaien uitgewisseld, waarover duidelijke afspraken worden gemaakt: ‘niet bestemd voor derden, anders verkopen wij geen familieboek’.

Het bestand dat door Jacob in Haza-Data verder wordt opgebouwd zal inderdaad de basis worden voor het boek Lautenbach – Vier eeuwen familiegeschiedenis dat in 2004 verschijnt. Onze huidige voorzitter Johan Lautenbag heeft de opmaak van het boek gedaan. Dat ging niet helemaal vanzelf.  Hij vertelt:

‘Toen we in 2003 contact kregen over het Familieboek, was de grootste uitdaging om die gegevens te vertalen naar de Apple computers. De gegevens stonden op een floppy. Wij hadden toen al geen computers meer waar een floppy in kon… op één na. Die hebben we toen gehouden voor het geval dat. Daarmee is het uiteindelijk gelukt om de gegevens te kunnen gebruiken voor het boek.’

En daarna houdt Jacob zijn bestand nauwkeurig bij en Anton doet hetzelfde in zijn privé versie.

Van Haza-Data naar Aldfaer

Haza-Data is een prima programma, maar gebaseerd op MS-DOS. Je moet er een licentie voor kopen. Inmiddels is Windows wijd verspreid. Ook is er steeds meer goede gratis programmatuur gekomen. Als ik zelf na 2004 steeds meer geïnteresseerd raak, ga ik op zoek naar alternatieven. Er zijn commerciële programma’s, meestal in het Engels.

Hoofdscherm van Aldfaer
Hoofdscherm van Aldfaer

Maar ik vind ook Aldfaer, een Nederlandstalig programma dat draait onder Windows. Ik ga er mee experimenteren en raak enthousiast. Er is een boekje waarin de werking helder wordt uitgelegd: Uw stamboom op de computer, een uitgave van de Stichting Aldfaer en het Centraal Bureau voor Genealogie in samenwerken met uitgever A.W. Bruna. Dat is natuurlijk ook een mooie aanbeveling.

Ik neem de gegevens van mijn vader over. Dat kan eenvoudig via een algemeen bestandsformaat GEDCOM, ik hoef niet alles opnieuw in te voeren. Ik gebruik het programma nog steeds voor mijn privé gegevens.

In 2019 heb ik het bestand van de Stichting overgenomen van Jacob. Opnieuw vanuit Haza-Data via een GEDCOM bestand en geladen in een nieuw Aldfaer bestand. Dat omvat nu de actuele Lautenbach stamboom, waarin ik alle wijzigingen bijhoud. Ik maak regelmatig een back-up, want dit is een heel waardevol bestand! En als Stichting steunen we de Stichting Aldfaer met een jaarlijkse donatie.